Je basale lichaamstemperatuur meten: de sleutel tot inzicht in vruchtbaarheid en natuurlijke gezinsplanning

Wat is de basale lichaamstemperatuur en hoe meet je dat? 

1.     Waarom is het mogelijk om aan de hand van je BBT-waarde (basale lichaamstemperatuur) je vruchtbaarheid te monitoren?

2.     Is je BBT-waarde ook nauwkeurig wanneer je een onregelmatige cyclus hebt?

3.     Kortom; wat is de relatie tussen je BBT-waarde en je hormonen?

4.     Na het lezen van dit artikel of het beluisteren van de Podcast weet je hoe metingen inzicht geven in je vruchtbaarheid en ovulatie. Eenvoudig en snel toe te passen als je aan de slag gaat met het volgen van je natuurlijke cyclus zonder verstoring daarvan. 

 

Jouw basale lichaamstemperatuur is een belangrijk onderdeel van de vrouwelijke cyclus. Hoort er gewoon bij! Vrouwen hebben een basale lichaamstemperatuur. Deze wordt gebruikt om vruchtbare en niet-vruchtbare dagen en de ovulatie te bepalen. De BBT verandert tijdens de cyclus in overeenstemming met de hormonen en geeft zo je ovulatie, de verschillende cyclusfasen en je menstruatie weer.

Deze speciale temperatuurmetingen kunnen waardevolle informatie verschaffen om de kans op zwangerschap te vergroten of uit te sluiten, om het unieke ritme van je lichaam te leren kennen en vormen een essentieel onderdeel van natuurlijke gezinsplanning.

Wat is de basale lichaamstemperatuur?

De basale lichaamstemperatuur (BBT) is het laagste punt van je lichaamstemperatuur van de dag na een langere rustperiode.

's Nachts komt je lichaam tot rust en bereikt je lichaamstemperatuur het laagste punt. Omdat de basale lichaamstemperatuur elke ochtend direct na het ontwaken wordt gemeten, wordt deze ook wel de ‘ontwaaktemperatuur’ genoemd. Want kort na het ontwaken en je eerste bewegingen stijgt je lichaamstemperatuur weer.

Het geslachtshormoon progesteron zorgt voor de verandering van je basale lichaamstemperatuur. Je kunt deze methode daarom gebruiken om de folliculaire fase, je ovulatie en de daaropvolgende luteale fase nauwkeurig te bepalen op basis van een lichte stijging van de BBT.

Waarom zou je de BBT bijhouden?

Het meten van de BBT is een waardevolle methode om inzicht te krijgen in de vruchtbaarheid van vrouwen en de gezondheid van de individuele cyclus, dat biedt vele voordelen. Door elke dag je BBT-waarde te meten, krijgt je een beter inzicht in je eigen lichaam en ontdek je terugkerende patronen en interessante verbanden. Hoe mooi is dat!

Basale lichaamstemperatuur meten, kinderwens en gezinsplanning

Het bijhouden van je BBT is vooral waardevol voor stellen die een zwangerschap plannen en hun kansen op bevruchting willen vergroten.

De temperatuurmethode laat je zien of en wanneer je ovuleert. Als je zwanger wilt worden, kun je dus geslachtsgemeenschap plannen in de vruchtbare fase, d.w.z. de dagen rond de ovulatie, voor de ovulatie. Dit kan de kans op een snellere zwangerschap vergroten.

Kennis van de cyclus vormt ook een belangrijke basis voor advies van specialisten, bijvoorbeeld in het kader van een vruchtbaarheidsbehandeling, mocht dat nodig zijn.

Basale temperatuur en onregelmatigheden in de menstruatiecyclus

Een onregelmatige cyclus kan voor sommige vrouwen echter problemen opleveren bij het plannen van een gezin, omdat dit leidt tot schommelingen in de cycluslengte en onzekerheid over het tijdstip van de eisprong of menstruatie.

Daysy en Ladycomp beiden Cyclus Trackers kunnen ook bij onregelmatige cycli worden gebruikt. Verderop meer over deze apparaten.

De BBT gebruiken om gezondheidsproblemen beter te begrijpen

Een ongewoon patroon in de basale lichaamstemperatuur, bijvoorbeeld ongewoon hoge of lage basale lichaamstemperaturen of het uitblijven van een stijging na de ovulatie, kan wijzen op hormonale disbalans en daarmee samenhangende aandoeningen. Voorbeelden hiervan zijn PMS en polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).

Als belangrijke indicator voor de gezondheid, vergelijkbaar met ademhaling of hartactiviteit, biedt de basale lichaamstemperatuur informatie over de toestand van de menstruatiecyclus als vijfde vitale lichaamsfunctie. Een regelmatige en gezonde cyclus duidt op een normale werking van de hormoonproductie en hormoonregulering in je lichaam.

Door de basale lichaamstemperatuurcurve en de statistieken te meten, kun je mogelijke gezondheidsproblemen in een vroeg stadium opsporen. Als je ongebruikelijke cycli of temperatuurmetingen opmerkt, kun je rechtstreeks contact met ons opnemen voor een 1 op 1 Zoom call of een arts bezoeken om deze afwijkingen te bespreken.

Basale lichaamstemperatuur & PCOS

Voor vrouwen bij wie PCOS is vastgesteld, is het meten van de basale lichaamstemperatuur bijzonder belangrijk. Getroffen vrouwen hebben vaak onregelmatige en lange cycli, waardoor het moeilijk is om te bepalen wanneer en of er ovulatie heeft plaatsgevonden.

Veel vrouwen met PCOS gebruiken een Cyclus Tracker om het succes van veranderingen in hun levensstijl of interventies te volgen. Het laat je zien of er ovulatie heeft plaatsgevonden en hoe lang je cyclus in totaal heeft geduurd. Deze informatie is ook voor je gynaecoloog zeer nuttig. De ervaring heeft geleerd dat helaas artsen niet naar de BBT-curve van vrouwen kijken en het afdoen als het zal, maar daar doen we niets mee! Zoek iemand die wel snapt wat je metingen betekenen.

 

Wij zien regelmatig dat vrouwen met de diagnose PCOS wel ovulaties hebben maar de hormonale disbalans de reden is van het niet op tijd optreden van de ovulatie en daardoor de lengte van de cyclus langer is.

 

Basale lichaamstemperatuur en inzicht in je cyclus

Door je basale lichaamstemperatuur te meten, kun je ook terugkerende patronen herkennen zoals stemmingen en lichamelijke signalen om klachten beter te interpreteren en te begrijpen.

Deze kennis stelt je in staat om extra goed voor jezelf te zorgen tijdens die uitdagende cyclus fasen. Om met stemmingswisselingen, energieniveaus en andere cyclus gerelateerde symptomen beter om te gaan.

Op deze manier draagt bewustzijn van je eigen cyclus niet alleen bij aan je reproductieve gezondheid, maar bevordert het ook je algehele lichamelijke en emotionele welzijn.

Hoe kun je je basale lichaamstemperatuur meten?

De basale lichaamstemperatuur wordt direct na het ontwaken, in liggende houding, gemeten met een speciale basale thermometer of een cycluscomputer, een apparaat met een geïntegreerde sensor en intern algoritme, zoals Daysy en Ladycomp. Externe factoren als een warme of koude slaapkamer of warm dekbed hebben geen invloed op de meting van de basale lichaamstemperatuur met Daysy of Ladycomp, omdat deze het persoonlijke temperatuuroptimum herkent. De speciale thermische sensor wacht tijdens elke meting totdat de uiteindelijke temperatuur is gestabiliseerd. Zelfs als de lichaamstemperatuur kort na een maximale waarde daalt, bijvoorbeeld door het inademen van koude lucht, heeft dit geen invloed op het resultaat.

 

Zo werkt de meten met Daysy:

1. Zodra je wakker wordt, neem je Daysy in je hand, plaatst je de sensor achter in je mond onder de tong en sluit je mond. 
2. Na ongeveer 60 seconden hoor je een zacht geluidssignaal en toont Daysy je vruchtbaarheidsstatus (vruchtbare of onvruchtbare dag) voor de komende 24 uur. 
3. Bevestig menstruatiedagen op je Daysy.
4. Verbind Daysy wanneer je wilt eenvoudig met de DaysyDay-app en bekijk je cyclus gegevens in detail met behulp van de temperatuurcurve of cyclus overzichten. 

 

Hoe verandert de basale lichaamstemperatuur tijdens de menstruatiecyclus?

De cyclische temperatuurschommelingen bedragen ongeveer 0,25 tot 0,5 °C. Deze schommelingen worden veroorzaakt door het hormoon progesteron, ook wel bekend als het corpus luteumhormoon. De subtiele stijging direct na de eisprong kan zeer precies worden bijgehouden met cyclus computers, de trackers Daysy® en Ladycomp®.

Hoe geeft de basale lichaamstemperatuur de ovulatie aan?

In de eerste fase van de cyclus, beginnend met de menstruatie tot aan de ovulatie (folliculaire fase), blijft de basale lichaamstemperatuur relatief constant rond 36 °C. Na de ovulatie begint het lichaam meer van het hormoon progesteron te produceren, dat inwerkt op het thermoregulatiecentrum van het lichaam en ervoor zorgt dat de basale lichaamstemperatuur met ongeveer 0,25 tot 0,5 °C stijgt.

Om je ovulatie te identificeren, is het cruciaal dat deze 'ovulatie piek' herkent wordt aan de hand van de temperatuurcurve.

Daysy geeft dit aan met een rood knipperend lampje, zodat je niet zelf hoeft uit te zoeken wanneer je ovuleert. Daysy is ontwikkeld om niet alleen de verwachte ovulatiedag voor je te bepalen, maar ook om de gehele potentieel vruchtbare periode te herkennen.

Hoe geeft de basale lichaamstemperatuur je menstruatie aan?

Na de ovulatie blijft de temperatuur ongeveer 12 tot 16 dagen verhoogd tot het begin van je menstruatie. Als er geen bevruchting van de eicel heeft plaatsgevonden, daalt het progesterongehalte weer. Een daaropvolgende temperatuurdaling geeft aan dat je menstruatie op het punt staat te beginnen.

Dankzij dit natuurlijke signaal ben je goed voorbereid wanneer je menstruatie begint.

Hoe laat de basale lichaamstemperatuur zien dat je zwanger bent? 

De basale lichaamstemperatuur is een betrouwbare manier om een zwangerschap in een zeer vroeg stadium te detecteren. Als je menstruatie uitblijft en je basale lichaamstemperatuur langer dan 18 dagen constant hoog blijft, kan dit wijzen op een vroege zwangerschap. Je kunt zelfs een tweede stijging van de basale lichaamstemperatuur treffen, veroorzaakt door de innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoeder. De innesteling vindt ongeveer 6 tot 12 dagen na de eisprong plaats.

Daysy geeft een mogelijke zwangerschap aan wanneer alle lampjes (rood, groen en geel) knipperen. In je temperatuurcurve wordt een waarschijnlijke zwangerschap aangegeven door de blauwe kleur.

Het is belangrijk om te weten dat Daysy geen zwangerschapstest is. Voor de zekerheid moet je je zwangerschap laten bevestigen door een standaard urine zwangerschapstest of een bezoek aan je arts.

Welke verstorende factoren beïnvloeden de basale lichaamstemperatuur?

Je basale lichaamstemperatuur kan worden beïnvloed door bepaalde factoren, zoals stress, ziekte en medicatie.

Ziekte, vooral als het gepaard gaat met koorts, kunnen leiden tot een tijdelijke stijging van de basale lichaamstemperatuur. Als je ziek bent meet je de BBT-waarde niet! Stel je meet wel dan zal de DaysyDay-app je informeren dat je de temperatuur moet meten met een standaard koortsthermometer. Temperaturen boven 38 °C of onder 35 °C worden automatisch uitgesloten van de berekeningen door het interne algoritme in je cyclus tracker.

Daysy laat je in geen van deze omstandigheden in de steek. Of je nu stressvolle dagen of korte nachten hebt of worstelt met de ups en downs van het leven. Daysy staat altijd voor je klaar.

 

• Daysy is zo ontworpen dat het ook door nieuwe moeders of wanneer je nachtdiensten hebt voor je werk en overdag slaapt.
• Het bijhouden van je basale lichaamstemperatuur is de sleutel tot inzicht in je persoonlijke cyclus. 
• Ongeacht in welke levensfase jij je bevindt.

 

Tot slot!

Van het plannen van een zwangerschap tot het vroegtijdig opsporen van hormonale onevenwichtigheden en het bevorderen van je emotionele welzijn - Daysy en Ladycomp ondersteunen en begeleiden je in alle situaties.